القاب حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) (1)
فاطمه
سوال:
چرا به حضرت زهرا(س) ، فاطمه می گویند؟
جواب: یکی از القاب حضرت زهرا(س) ، (فاطمه) است .
معنای کلمه (فاطمه) در لغت عرب :
(فاطمه) در لغت عرب ، از کلمه (فطم) گرفته شده است و بمعنی (جداکننده) است.
در کتاب لغت (لسان العرب ، جلد 12 ، ص 454 ) آمده است :
وجه تسمیه حضرت زهرا(س) به (فاطمه) :
در روایات برای علت نامگذاری حضرت به این نام ، دلایلی بیان شده است که در اینجا به یک روایت اشاره می کنیم :
بحار الانوار، ج 43 ص 18 روایت 17 :
...قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: مَعَاشِرَ النَّاسِ! تَدْرُونَ لِمَا خُلِقَتْ فَاطِمَةُ.
قَالُوا : اللَّهُ وَ رَسُولُهُ أَعْلَمُ .
قَالَ (ص):خُلِقَتْ فَاطِمَةُ حَوْرَاءَ إِنْسِیَّةً لَا إِنْسِیَّةٌ وَ قَالَ خُلِقَتْ مِنْ عَرَقِ جَبْرَئِیلَ وَ مِنْ زَغَبِهِ قَالُوا یَا رَسُولَ اللَّهِ اسْتَشْکَلَ ذَلِکَ عَلَیْنَا تَقُولُ حَوْرَاءُ إِنْسِیَّةٌ لَا إِنْسِیَّةٌ ثُمَّ تَقُولُ مِنْ عَرَقِ جَبْرَئِیلَ وَ مِنْ زَغَبِهِ قَالَ إِذاً أُنَبِّئُکُمْ أَهْدَى إِلَیَّ رَبِّی تُفَّاحَةً مِنَ الْجَنَّةِ أَتَانِی بِهَا جَبْرَئِیلُ ع فَضَمَّهَا إِلَى صَدْرِهِ فَعَرِقَ جَبْرَئِیلُ ع وَ عَرِقَتِ التُّفَّاحَةُ فَصَارَ عَرَقُهُمَا شَیْئاً وَاحِداً ثُمَّ قَالَ السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا رَسُولَ اللَّهِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ قُلْتُ وَ عَلَیْکَ السَّلَامُ یَا جَبْرَئِیلُ فَقَالَ إِنَّ اللَّهَ أَهْدَى إِلَیْکَ تُفَّاحَةً مِنَ الْجَنَّةِ فَأَخَذْتُهَا وَ قَبَّلْتُهَا وَ وَضَعْتُهَا عَلَى عَیْنِی وَ ضَمَمْتُهَا إِلَى صَدْرِی ثُمَّ قَالَ یَا مُحَمَّدُ کُلْهَا قُلْتُ یَا حَبِیبِی یَا جَبْرَئِیلُ هَدِیَّةُ رَبِّی تُؤْکَلُ قَالَ نَعَمْ قَدْ أُمِرْتَ بِأَکْلِهَا فَأَفْلَقْتُهَا فَرَأَیْتُ مِنْهَا نُوراً سَاطِعاً فَفَزِعْتُ مِنْ ذَلِکَ النُّورِ قَالَ کُلْ فَإِنَّ ذَلِکَ نُورُ الْمَنْصُورَةِ فَاطِمَةَ قُلْتُ یَا جَبْرَئِیلُ وَ مَنِ الْمَنْصُورَةُ قَالَ جَارِیَةٌ تَخْرُجُ مِنْ صُلْبِکَ وَ اسْمُهَا فِی السَّمَاءِ مَنْصُورَةُ وَ فِی الْأَرْضِ فَاطِمَةُ فَقُلْتُ یَا جَبْرَئِیلُ وَ لِمَ سُمِّیَتْ فِی السَّمَاءِ مَنْصُورَةَ وَ فِی الْأَرْضِ فَاطِمَةَ قَالَ سُمِّیَتْ فَاطِمَةَ فِی الْأَرْضِ لِأَنَّهُ فَطَمَتْ شِیعَتَهَا مِنَ النَّارِ وَ فُطِمُوا أَعْدَاؤُهَا عَنْ حُبِّهَا وَ ذَلِکَ قَوْلُ اللَّهِ فِی کِتَابِهِ وَ یَوْمَئِذٍ یَفْرَحُ الْمُؤْمِنُونَ بِنَصْرِ اللَّهِ[1] یعنی بِنَصْرِ فَاطِمَةَ ع
پیامبر اسلام(ص) فرمودند: آیا مى دانید که فاطمه چگونه آفریده شد؟
گفتند: خدا و رسول او داناتر است.
حضرت(ص) فرمود:
فاطمه حوریّهاى انسانى است،
و فرمود: فاطمه از عرق و موهاى ریز بدن جبرئیل آفریده شده است.
گفتند: اى رسول خدا! پذیرفتن چنین چیزى براى ما دشوار است زیرا شما اوّل مى گویید که او انسان نیست بلکه حوریهاى انسانى است و سپس مى فرمایید که از عرق و کرک بدن جبرئیل خلق شده است؟
حضرت(ص)فرمود: جبرئیل براى من سیبى را از میان میوه هاى بهشتى آورد، من از شدّت علاقه، جبرئیل را گرفته و به سینه ام فشردم. جبرئیل و سیب هر دو عرق کردند و عرق آنها با هم مخلوط شد. سپس جبرئیل گفت: سلام بر تو اى رسول خدا(ص)! گفتم: سلام بر تو اى جبرئیل! گفت: این سیبى است که خداوند از بهشت براى تو فرستاده است. آن را گرفتم، بوسیدم و روى چشم خود نهادم و بر سینه ام فشردم.
جبرئیل گفت: اى محمّد(ص)! این سیب را بخور. گفتم: اى حبیب من! آیا هدیه پروردگارم را بخورم؟ گفت: آرى، به تو امر شده که آن را بخورى. و من وقتى آن سیب را دو قسمت کردم تا بخورم، نورى از آن ساطع گردید که مرا به وحشت افکند. جبرئیل گفت: نترس و آن را بخور. این نور به منصوره تعلق دارد. گفتم: منصوره کیست؟ گفت: دخترى است که از صلب تو به وجود خواهد آمد و نام وى در آسمان منصوره است و در زمین فاطمه. پس گفتم: اى جبرئیل! چرا در آسمان منصوره نامیده شد و در زمین فاطمه؟ گفت: در زمین فاطمه نامیده شد براى اینکه شیعیان وى از آتش جهنّم باز نگاه داشته شده اند و دشمنانش از دوستى و محبت وى که نجات بخش است محروم مى مانند و این است معنى کلام خداوند که مى فرماید: « و در این روز یعنى قیامت، مؤمنین به سبب نصرت و یارى خداوند شادمان مى گردند»، و منظور از نصرت و یارى خداوند، همین نصرت خداوند براى شیعیان و دوستداران فاطمه است که به شفاعت و یارى فاطمه از آتش دوزخ نجات مى یابند.
